VELEHRAD
Velhrad jest jednym z najbardziej znanych miejsc pielgrzymkowych na Morawie. Historia tego miejsca związana jest z przybyciem 12 mnichów z zakonu cystersśw w okolice miejscowości Veligrad / dzisiaj Staré Město/ , aby w dolinie rzeczki Salaška zalożyć nowy klasztor. Fundatorami klasztoru byli czeski król Přemysl Otakar I. wspolnie ze swoim bratem margrabią morawskim Vladislavem Jindřichem i ołomunieckim biskupem Robertem. To umiejscowienie klasztoru Velehrad jest nawiazanien do tradycji ewangelizacji Wielkiej Morawy przez sw.Cyryla i Metdodego, jak rownież początków pismiennictwa i kultury. Miejsce to niesie w sobie poselstwo być skrzyzowaniem słowiańskich narodów oraz przestrzenią spotkań chrześcijan Zachodu i Wschodu. W XX wieku na Velehradzie byly polożone podwaliny dzisiejszego ekumenismu na tzw. Spotkaniach unionistu a w 1985 roku stał się Velehrad miejscem, gdzie się chrześcijanie upomnieli o prawo czlowieka do wolności religijnej. Papież Jan Paweł II. przypomnial znaczenie Velehradu, kiedy w 1980 roku oglosil św.Cyryla i Metodego współpatronami Europy a wybral Velehrad jako miejsce swojej pierwszej pielgrzymki do Czechoslowacji po upadku. Żelaznej kurtyny w 1990 roku. Velehrad to rownież miejsce związane z ważnymi postaciami, z ktorych należy przypomnieć arcibiskupa Antonina Cyrila Stojana oraz kardynała Tomáše Špidlíka SJ pochowanych w bazilice. Na Velehradzie możemy się dotknać swoich korzeni nie tylko duchowych, ale i chrześcijańskich początków narodow slowianskich, które sa związane z tożsamoscią współczesnej Europy.
INFOCENTRUM
Velehradzki dom św. Cyryla i Metodego
Służba 
- Informacje o sanktuárium oraz okolicy
- Sprzedaż broszur i pamiątek
- sprzedaż biletów do expozycji w Velehradzkim domu św. Cyryla i Metodego
- Internet
ZABYTKI NA VELEHRADZIE
Bazilika Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny i św.Cyryla i Metodego
Dominanta architektoniczna sanktuarium, pierwotnie romańsko-gotycka budowla z początku XIII wieku, przebudowana w stylu wczesno barokowym.
Dawny klasztor cystersów
W kompeksie budowli klasztornych znajduje się dzisiaj Stojanovo gymnázium/ liceum/ oraz Zaklad opieki społecznej Vincentinum. Obie instytucje są kościelne. Na terenie liceum są dwie aule: Slovanský sál i tzw. Salla terrena z freskami z czasów baroka.
Kościółek Zwiastowania Pańskiego – tzw. "Cyrilka"
Mały kościółek parafialny postawiony w XIII wieku dla parafian za murami klasztoru. W wieku XIX w czasie przygotowań do milenium misji św.Cyryla i Metodego /1863/ kościółek przebudowano w stylu nowogotyckim. W 1929 roku w kościele postawiono ikonostas i celebrowało się liturgię wschodniego obrzędu.
Velehradzki dom św.Cyryla i Metodego
W dawnych klasztornych budowach gospodarczych po rokonstrukcji powstało muzeum, infocentrum, księgarnia, sala wystaw oraz cukiernia.
Małe architektura sakralna
Blizko sanktuarium znajdują się kaplica św.Vendelina / figura od F.Hirnla /, barokowa statua Matki Boskiej, figury św.Bernarda i św. Lutgardy od O.Schweigla, kaplica św. Jana Nepomucena z roku 1715 znajdująca się na barokowym moście, dwie figury św.Jana Nepomucena na droze na cmentarz i placu obok sanktuarium, figura Chrystusa na skrzyżowaniu
Cmentarz
Są na nim groby cystersów, jezuitów / przyszli na Velehrad w XIX wieku /, sióstr zakonnych oraz osób zwiazanych z sanktuarium.
Pozostałości średniowiecznego klasztoru cystersów - lapidarium
Pod bazilką znajdują się fundamenty kościoła i klasztoru z XIII wieku oraz barokowa krypta. Powtanie tutaj również ekspozycja „Velehrad na křižovatkách evropských dějin“/ Velehrad na skrzyżwaniu historii.
Różańcowa scieżka pielgrzymkowa
Scieżka, na której znajduje się 20 stacji różańca łączy Velehrad z byłym Veligradem / dzisiaj Staré Město /.
CIEKAWOSTKI W OKOLICY
- Skansen archeologiczny Modrá – rekonstrukcja osady z czasów Wielkiej Morawy
- Muyeum ceramiki w Tupesach
- kanał wodny Bati
- Muyeum Wielkiej Morawy
- Wieża widokowa Brdo
- Regionalne Muzeum Słovacka oraz Galeria
- Gród Buchlov
- Zamek Buchlovice
- Miejskie centrum historyczne w mieście Uherské Hradiště
- Wielkomorawskie grodzisko św.Klimenta blizko Osvětiman
- Ruina grodu Cimburk
U Lípy 302, Velehrad 687 06
tel. +420 571 110 538
e-mail: info@velehradinfo.cz, www.velehradinfo.cz
49°6'16.618"N, 17°23'38.764"E
